مکمل پروتئین وی (Whey Protein)، پروتئینی کامل است که دارای ۹ آمینواسیدضروری بدن میباشد. مصرف این پروتئین همراه با تمرینهای بدنسازی موجب بهبود سنتز پروتئین عضلانی میشود .همچنین به افزایش رشد و حجم عضلات کمک شایانی میکند.
معرفی مکمل پروتئین وی
پروتئین وی، بخشی از شیر است که در قسمت مایع آن قرار دارد و در حین تهیهی پنیر ایجاد میشود. در شیر دو پروتئین وی به میزان ۲۰ درصد و کازئین به میزان ۸۰ درصد وجود دارد. پس از تولید پنیر و دلمه زدن قسمت چرب شیر، پروتئین وی از آن جدا میشود. این پروتئین یکی از انواع مکملهایی است که بدنسازان از آن استفاده میکنند و بر تامین انرژی، ساخت عضلات و ترمیم سلولهای بدن تاثیر عمدهای دارد.
علاوه بر اینکه پروتئین وی منبع بسیار مهمی از آمینو اسیدهایی است که بدن قادر به ساختن آنها نیست. این پروتئین موجب بازسازی بافتهای ماهیچهای بدن میشود.
مکمل پروتئین وی دارای سه نوع میباشد:
- مکمل پروتئین وی کنسانتره (غلیظ): مکمل وی غلیظ، پروتئین کمتر (۷۰ تا ۸۰ درصد) و چربی و لاکتوز بیشتری دارد، طبیعیتر بوده و دارای فرآوری کمتری است که این به معنای بهتر بودن آن نیست و به آن ناخالصی میبخشد.
- مکمل وی ایزوله (مجزا): این مکمل بیشتر فرآوری میشود تا چربی و لاکتوز کمتر و پروتئین بیشتر (۹۰ درصد) داشته باشد، این فرآورده گرانتر است و برای افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند، بهتر است.
- مکمل
- وی هیدرولیز شده: این مکمل مصرف کلینیکی دارد و به حدی فرآوری میشود که پروتئین آن به آمینواسیدتبدیل میشود.در نتیجه خواص آلرژیک شیر را از دست میدهد. این فرایند موجب تسهیل هضم مکمل میشود و گرانترین نوع آن است.
فواید مصرف پروتئین وی در بدنسازی
- آزاد سازی لوسین: مکمل پروتئین وی موجب آزاد سازی سریع لوسین پس از تمرین میشود.لوسین آمینواسیدی است که موجب تداوم رشد عضلات بدن میشود.
- افزایش توده عضلات و کاهش وزن: از نکات مهم مصرف پروتئین وی در بدنسازی، چربیسوزی بیشتر، کاهش اشتها و رشد بیشتر عضلات است.
- ضد سرطان: استفاده از مکمل وی به صورت کنسانتره در درمان سرطان تاثیرگذار میباشد.
- کمک به کاهش کلسترول: براساس تحقیقات انجام شده، مصرف این مکمل موجب کاهش چشمگیر کلسترول بد خون میشود.
بیشتر بخوانید: دستور تهیه بهترین شیک های پروتئینی
- کمک به درمان آسم: مصرف روزی ۲ بار به مقدار ۱۰ گرم آن میتواند عملکرد سیستم ایمنی کودکان را در برابر آسم تقویت کند.
- کمک به درمان فشار خون و بیماریهای قلبی: استفاده از مکمل پروتئین وی میتواند موجب کاهش فشار خون و ابتلا به بیماریهای قلبی شود.
- کمک به افراد مبتلا به اچای وی: مصرف این پروتئین، موجب کم شدن روند کاهش وزن افراد مبتلا به اچای وی میشود.
- افزایش سطح پروتئین و آمینواسیدهای ضروری بدن: این پروتئین حاوی مقادیر زیادی آمینواسید شاخهای مانند لوسین و سیستئین میباشد که لوسین موجب رشد عضلات و سیستئین موجب افزایش آنتیاکسیدان گلوتاتیون میشود.
- افزایش رشد بدن: پروتئین وی نقش عمدهای در رشد بدن دارد و نکتهی جالب این است که شیر انسان ۶۰ درصد و شیر گاو ۲۰ درصد حاوی این پروتئین است.
- افزایش حجم و قدرت عضلات بدن: این پروتئین موجب ترشح هورمونهای عضله ساز و در نتیجه ساخته شدن بلوکهای عضلانی میشود.
- کاهش اشتها و در نتیجه کاهش وزن: از آنجا که پروتئین بسیار سیر کننده است، مصرف مکمل وی همراه با وزنه زدن میتواند موجب افزایش سوخت و ساز و در نتیجه کاهش وزن شود
عوارض مصرف وی
- مصرف بیش از حد مکمل پروتئین وی موجب آسیب رسیدن به کبد میشود، بنابراین به دستورالعمل آن دقت کنید.
- افرادی که از مشکلات کلیوی و یا کبدی رنج میبرند میبایست پیش از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.
- مصرف زیاد آن موجب ابتلا به مشکلات گوارشی همچون تهوع و درد شکم میشود.
- در افرادی که دچار حساسیت به شیر میباشند، حساسیت نسبت به این مکمل نیز وجود دارد.
بهترین زمان و نحوه مصرف مکمل پروتئین وی
- از آنجایی که جذب مکمل پروتئین وی بسیار سریع است، بهترین نوع مکمل برای بعد از باشگاه میباشد. تمرین و وزنه زدن در باشگاه، موجب ایجاد فشار و استرس مفیدی بر عضلات میشود . هچنین آنها را برای دریافت مواد غذایی آماده میکن. در این زمان مصرف این مکمل، آمینواسیدهای ضروری مورد نیاز برای عضلهسازی را فراهم میکند. در نتیجه بهترین و طلاییترین زمان مصرف این پروتئین، بلافاصله تا ۴۵ دقیقه پس از تمرین ورزشی است. هرچه این مدت زمان تا لحظهی تمرین ورزشی کمتر باشد برای عضلات مفیدتر است.
- اولویت دوم در زمانبندی مصرف مکمل پروتئین وی قبل از تمرین میباشد. استفاده از این محصول ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از تمرین ورزشی موجب افزایش اسیدهای آمینه در خون میشود . در نتیجه پروتئینهای در حال تجزیهی موجود در عضلات با این محصول جبران شده و بافت ماهیچهها افزایش مییابد.
- زمان ایدهآل دیگر، بلافاصله پس از بیدار شدن در صبح است. خواب طولانی شبانه موجب اتمام ذخایر پروتئینی موجود در عضلات اسکلتی میشود. در این هنگام بافت عضلانی تشنه است، این موضوع موجب نفوذ سریع تمامی پروتئین وی مصرف شده در درون ماهیچهها میشود.
- به علت محرومیت عضلات از پروتئین در هنگام خواب، بهتر است قبل از خواب نیز از این پروتئین استفاده شود. با این تفاوت که در این زمان، بهتر است مکمل پروتئین وی با پروتئین کازئین ترکیب شود. اینگونه پروتئین مورد نیاز عضلات در هنگام خواب شبانه بهتر جذب بدن شود.
میزان مورد نیاز مصرف
میزان مورد نیاز مصرف مکمل پروتئین وی به میزان مصرف روزانه غذا در هر فرد بستگی دارد، در افراد ورزشکاری که تمرین با وزنه دارند میزان مورد نیاز پروتئین دریافتی از طریق غذا و مکملها نسبت به افراد عادی بیشتر است، مقدار دقیق مصرف به عضلات بدن، فعالیت فیزیکی، سن، میزان هورمون بدن و حتی جنسیت فرد وابسته است، با توجه به مطالب عنوان شده دوز مصرفی ورزشکاران غیرحرفهای میتواند بین ۲۰ تا ۳۰ گرم از مکمل وی در هر وعده غذایی باشد، اما میزان پروتئین مصرفی بدنسازان حرفهای باید با توجه به ویژگیهای بدنی آنها، به صورت دقیقی محاسبه شود.
بیشتر بخوانید: معرفی غذاهایی با بیشترین میزان پروتئین
بهتر است میزان مصرف با در نظر گرفتن شرایط جسمانی فرد و تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه صورت گیرد.