آیا چربی یا قند برای ورزشکاران مضر هستند؟
بدنسازان و ورزشکاران برای سوختوساز بدن خود در هنگام ورزش به مصرف چربی و قند نیاز دارند. چرا که چربیها منبع اصلی انرژی ماهیچهها در هنگام ورزش کردن هستند. همچنین بدنسازان پس از انجام تمرینات ورزشی، قند زیادی از دست میدهند، این افراد برای اینکه با افت فشار خون مواجه نشوند، حتما باید مواد غذایی دارای قند را مصرف کنند. اما لازم است که ورزشکاران در مصرف آنها دقت کافی داشته باشند و میزان مناسبی از قند و چربی را مصرف کنند. با ما همراه باشید تا در این مطلب به بررسی مضرات مصرف قند و چربی برای بدنسازان بپردازیم و بررسی کنیم که کدام یک برای بدنسازان مضرتر است.
نقش چربی در رژیم غذایی بدنسازان
قبل از بررسی اینکه چربی یا قند چه مضراتی برای بدنسازان دارند، باید با نقش هر یک از آنها در فرایند بدنسازی آشنا شویم. به طور کلی بدن انسان برای حفظ سلامتی نیازمند چربی است. در واقع چربی مورد نیز بدن شامل دون نوع اسید چرب ضروری امگا ۶ و امگا ۳ هستند. این اسیدهای چرب در سلامت پوست موثر بوده و به تقویت مفاصل، ماهیچهها و تنظیم هورمونها کمک میکنند. همچنین در جذب بهتر ویتامینهای D، A، K و E موثر هستند. ورزشکاران برای عضلهسازی به چربی نیاز دارند؛ چرا که با میزان چربی مناسب عضلات آسانتر منقبض شده و باعث بهبود عملکرد ماهیچهها میشود.
چربی در تمرینات شدید قدرتی تنها به عنوان منبع سوخت فرعی عمل میکند. چرا که در این تمرینات، اسیدلاکتیک زیادی در ماهیچهها جمع میشود؛ در نتیجه، عضلات متابولیسم غیر هوازی و گلوکز را به عنوان سوخت اصلی به کار میبرند. در تمرینات کوتاهمدت، عضلات از کربوهیدراتها به عنوان سوخت خود استفاده میکنند، اما در تمرینات طولانی و سخت بهاندازه کافی کربوهیدرات به عضلات نمیرسد. از همین رو ماهیچهها از چربیها به عنوان سوخت خود استفاده میکنند. در صورت کمبود چربی در بدن، ورزشکار توان خود را از دست داده و نمیتواند فشار کافی برای عضلهسازی وارد کند.
میزان مناسب مصرف قند برای ورزشکاران
بدن بهمنظور مصرف کربوهیدراتها برای سوختوساز ماهیچهها، آنها را به گلوکز یا قند تبدیل کرده و بهوسیله سلولها به عنوان منبع انرژی مصرف میکند. باید اشاره کرد که کبد این گلوکز یا همان قند را به شکل گلیکوژن ذخیره کرده و از طریق رگهای خونی به سراسر بدن انتقال میدهد. لازم به ذکر است که مغز نیز برای سوختوساز خود از این قند استفاده میکند.
در صورت قطع مصرف کربوهیدراتها یا کاهش مصرف آنها، بدن دیگر نمیتواند آن را به قند تبدیل کرده و به عنوان منبع انرژی استفاده کند. در این شرایط فرایندی به نام کتوز در بدن آغاز میشود. فرایند کتوز شرایطی را برای بدن فراهم میکند تا چربی به عنوان منبع اصلی انرژی جایگزین قند شود. به طور کلی میتوان گفت که منبع اصلی انرژی بدن برای سوختوساز، چربی یا قند است.
با مصرف قند ساده، ماهیچهها سرشار از گلیکوژن میشوند. از همین رو نوشیدنیهای دارای قند همیشه در رژیم بدنسازان وجود دارد. جالب است بدانید که قند به سرعت جذب بدن شده و هضم میشود؛ به همین دلیل در فرایند حجمگیری عضلات نقش بسیار مهمی دارند. البته بیشتر بدنسازان تلاش میکنند تا از شکر فراوری شده برای تامین قند بدن خود استفاده نکنند. از همین رو آنها میوههایی که قند فراوانی دارند را در رژیم غذایی خود قرار میدهند.
تاثیرات منفی چربی و قند در بدن ورزشکاران
مصرف بیش از حد هر نوع ماده غذایی برای بدن ضرر دارد و هیچ کمکی به سوختوساز بهتر بدن نمیکند. با وجود اینکه چربی یا قند برای سوختوساز بدن بدنسازان بسیار مفید هستند، اما مصرف بیش از اندازه آنها ضرر زیادی دارد. باید بدانید که برخی از انواع چربی یا قند به طور کلی مضر هستند و مصرف آنها به شدت روی بدن تاثیر منفی میگذارد. برای بررسی دقیقتر اینکه مصرف قند یا چربی تا چه میزان برای بدن مضر هستند، باید هر یک را به صورت جداگانه بررسی کنیم.
مضرات مصرف بیش از حد چربی در بدنسازی
مصرف چربی بیش از حد باعث افزایش کلسترول بدن میشود. هر چه میزان کلسترول بدن بیشتر شود، چربی خون نیز افزایش پیدا میکند. چربی خون معمولا باعث اختلال در فرایند خونرسانی میشود. چربیها از طریق رگهای خونی به سراسر بدن منتقل شده و انرژی بدن را تامین میکنند. زمانی که میزان چربی زیاد بوده و یا فرد ورزشکار از چربیهای مضر مانند چربی ترانس استفاده کرده باشد، این چربیها به دیواره رگهای خونی میچسبند. در نتیجه مسیر حرکت خون در رگها باریکتر شده و سرعت انتقال خون کاهش پیدا میکند.
در هنگام تمرینات شدید بدنسازی، بدن به خونرسانی بالا نیاز دارد تا به سرعت انرژی از دست رفته بدن جبران شود. زمانی که چربی خون افزایش پیدا کند، خونرسانی با سرعت مطلوب انجام نمیشود، در نتیجه ورزشکار توان خود را از دست داده و فرایند عضلهسازی بهدرستی انجام نمیشود. باید اشاره کرد که چربی خون بالا به دلیل ایجاد گرفتگی در رگهای خونی ممکن است با فشار آوردن در حین ورزش باعث مشکلات قلبی عروقس شده و حتی به سکته قلبی منجر شود.
تاثیر منفی مصرف زیاد قند در بدن ورزشکاران
در مقایسه مضرات چربی یا قند، باید به این موضوع اشاره کرد که مصرف بیش از حد هر دو باعث چاقی فرد میشود. چرا که کالری بیش از حد نیاز وارد بدن میکنند؛ مخصوصا قند که کالری بسیار بالایی دارد و در مصرف آن باید دقت زیادی شود. افرادی که لاغر هستند باید بیشتر از سایر افراد قند مصرف کنند تا وزن خود را به میزان ایدهآل برسانند. چرا که مصرف قند باعث افزایش وزن میشود. از سویی دیگر، در صورت مصرف بیش از حد قند، فرد ورزشکار در خطر ابتلا به دیابت قرار میگیرد. در واقع مهمترین خطری که مصرف قند ورزشکاران را تهدید میکند، ابتلا به بیماری مرض قند است.
با مصرف صحیح چربی یا قند از مشکلات قلبی عروقی جلوگیری کنید
بدنسازان و ورزشکاران برای تامین انرژی مورد نیاز عضلات خود به قند یا چربی نیاز دارند. به دلیل جذب سریع کربوهیدراتها، در تمرینات کوتاهمدت بدن از قند و در تمرینات طولانیتر از چربی برای تامین انرژی خود استفاده میکند. اما مصرف بیش از حد این منابع انرژی ممکن است برای بدن ورزشکار مضر باشد. مصرف چربی بیش از حد خطر سکته قلبی را افزایش داده و مصرف قند زیاد ورزشکار را در خطر ابتلا به دیابت قرار میدهد.