ورزش بوکس؛ ورزشی به قدمت تاریخ
ورزش بوکس ورزشی هیجانانگیز است که تاریخچهای هزاران ساله دارد. اولین شواهد از وجود این ورزش به سال ۶۸۸ پیش از میلاد و به یونان باستان باز میگردد. از آن زمان تاکنون بوکس دستخوش تغییرات مختلفی شده است. بوکس مدرن برخلاف گذشته دارای مجموعهای از مقررات است که در آنها ایمنی ورزشکاران از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مطلب میخواهیم شما را با نکات مهم این ورزش آشنا کنیم.
مهمترین قوانین ورزش بوکس که باید بدانید
ابتدا از رینگ و تجهیزات شروع میکنیم. رینگ بوکس به طور معمول دارای یک سکوی مربعی شکل برجسته است که هر طرف آن بین ۴ تا ۶ متر طول دارد. بوکسورها از دستکشهایی استفاده میکنند که بستگی به میزان پدی که در آن به کار رفته است، وزن دارند.
این وزن معمولا ۳۴۰، ۲۹۶ و ۴۵۳ گرم میباشد. دستکش هایی با وزن کمتر (۲۲۶ گرم) و با وزن بیشتر (۵۶۷ گرم) نیز در بازار موجود هستند. بوکسورها باید از محافظ دهان استفاده کنند و در بوکس آماتور، بوکسورها موظف به پوشیدن محافظ سر نیز هستند تا از وارد آمدن آسیبهای جدی تا حد امکان جلوگیری شود.
چگونگی امتیازدهی در ورزش بوکس
مسابقات بوکس بر اساس سیستم ۱۰ امتیازی امتیازدهی میشود که برنده هر راند ۱۰ امتیاز و بازنده ۹ امتیاز یا کمتر دریافت میکند. در مورد ناک داون، مبارزی که ناک داون شده است امتیاز ۱۰ را دریافت میکند. قانون امتیازدهی بوکس آماتور مطابق قانون انجمن بین المللی بوکس (آیبا) بر حسب ۱۰-۹ میباشد. بدین صورت که هر راند امتیاز مربوط به برنده و بازنده به ترتیب ۱۰ و ۹ توسط پنج داور کنار وارد سیستم داوری میشود. ضربات خطا و غیرفنی در امتیازدهی لحاظ نمیشوند.
مفهوم ناک اوت
در این بخش از معرفی قوانین ورزش بوکس قصد داریم تا مفهوم ناک اوت (knock out) را به شما معرفی کنیم. ناک اوت زمانی اتفاق میافتد که بوکسور نتواند در عرض ۱۰ ثانیه پس اززمین خوردن از جای خود بلند شود. ناک اوت میتواند از ضربه مشت به سر یا بدن اتفاق بیفتد.
تفاوت ناک اوت و ناک دان
گفتیم در ضربه ناک اوت (knock out)، بوکسور قادر به ادامه ی بازی نیست و مسابقه را واگذار میکند. ضربهی ناک دان (knock down) باعث زمین خوردن حریف میشود اما بوکسور قبل از به پایان رسیدن شمارش ۱۰ ثانیهای داور، بلند میشود و قادر به ادامهی بازی میباشد. این ضربه امتیاز بالایی را برای یک بوکسور به ارمغان میآورد.
ضربات خطا بوکس
به طور کلی خطاهای مختلفی در ورزش بوکس وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم. ضربه به زیر کمربند، ضربه به پشت سر، ضربه زدن بعد از توقف و زنگ مسابقه، ضربه زدن به حریف با سر یا شانه و یا نگه داشتن و فشار دادن بیش از حد حریف از جمله این قوانین هستند.
قوانین داوری ورزش بوکس
داوران مسئول اجرای قوانین بازی و همینطور حفظ سلامت ورزشکاران هستند. داوران این اختیار را دارند تا در صورت وجود خطر جانی برای طرفین، مبارزه را متوقف کنند. در مسابقات بوکس امتیازدهی توسط سه قاضی که در کنار رینگ مینشینند انجام میشود. تصمیم نهایی در خصوص نتیجه بازی هم وظیفه داوران است که به این منظور باید تصمیمیبر اساس اکثریت آرای داوران گرفته شود که به آن JUDGE DECISION میگویند.
اصلیترین تفاوتهای بوکس حرفهای و آماتور
به طور کلی تمامیحرکات و تکنیکهای بوکس آماتور با بوکس حرفهای مشابه هستند و هیچ تفاوتی با هم ندارند. اولین و مهمترین تفاوت بین بوکس حرفهای و آماتور استفاده از کلاه محافظ است که در بوکس آماتور استفاده میشود ولی در بوکس حرفهای استفاده نمیشود.
المپیک و مسابقات آسیایی محل برگزاری مبارزات بوکس آماتور هستند
مهم ترین تفاوت بوکس آماتور و حرفهای، تعداد راند، زمان بیشتر مسابقه و سیستم امتیازدهی میباشد. در بوکس حرفهای تعداد راندها میتواند بر اساس توافق طرفین از ۴ تا ۱۲ راند طول بکشد (هر راند: ۳ دقیقه). اما بوکس آماتور ( بوکس آماتور: مسابقات المپیک و کشوری) در ۳ راند ۳ دقیقه ای برگزار میشود. در بازیهای بوکس حرفهای شرط بندی صورت میگیرد ولی در مسابقات بوکس آماتور به هیچ عنوان شرطبندی انجام نمیشود. در تمامیمسابقات معتبر دنیا مانند مسابقات المپیک یا مسابقات آسیایی رقابت های بوکس آماتور برگزار میشود و بوکس حرفهای جایگاهی در اینگونه میادین ورزشی ندارد. بوکس حرفهای معمولا در ۱۰ راند سه دقیقهای برگزار میشود و همراه با خشونت و ناک اوت یا ناک داونهای بسیار مهلک است که در آنها گاه ممکن است فرد بیهوش شود ویا حتی بر اثر ضربات فوق سنگین جان خود را از دست بدهد.
البته لازم به ذکر میباشد در بازی های آماتور بوکس نیز چنین خطراتی نیز وجود دارد ولی با توجه به سختگیری های داور و اولویت امتیازدهی این احتمال کمتر است. در آخر گفتنی است که بوکس حرفهای هیچ تفاوتی از نظر حرکات با بوکس آماتور ندارد و در واقع تمامیحرکات بوکس شامل مشت مستقیم، هوک، آپرکات و هزاران حرکت ترکیبی، یکی هستند و تنها تفاوت آنها در استفاده یا عدم استفاده از کلاه و همچنین شرطبندی است.
سبکهای مبارزاتی مرسوم در ورزش بوکس
به طور کلی در ورزش بوکس هر بوکسوری سبک مبارزهای مخصوص به خودش را دارد. با این وجود در ادامه قصد داریم تا سه سبک مبارزهای مشهور در بوکس را به همراه ویژگیهای آنها به شما معرفی کنیم. ابتدا از سبک فایتر یا جنگنده شروع میکنیم.
سبک Swarmer یا In-Fighter؛ یکی از دیدنیترین سبکهای مبارزه در ورزش بوکس
سبک Swarmer یا In-Fighter یکی از سبکهای سرگرمکننده بوکس به شمار میآید که در آن بوکسور به طور مداوم به حریف خود فشار میآورد و در تلاش است تا ضرباتی به صورت پشت سر هم به او وارد کند. در این سبک بوکسور باید سر خود را به سرعت تکان داده تا بتواند به حریف خود نزدیک شود. این نوع از فایترها معمولا پاهای سریعی دارند و عمدتا از آپرکات و هوک استفاده میکنند.
از بین مشهوریتن مبارزان این سبک میتوان به ورزشکاران مطرح زیر اشاره کرد:
- مایک تایسون
- جو فریزر
- مانی پاکیائو
- گنادی گولووکین
سبک مبارزهای Out-Fighter
در سبک مبارزهای Out-Fighter ورزش بوکس، بوکسور تمایل چندانی به نزدیک شدن به حریف ندارد و سعی میکند تا ضربههایش را از فاصله دورتری به حریف خود وارد کند. این استراتژی بوکس، بیشتر از جانب بوکسورهایی که طول دست بلندی دارند استفاده میشود. بوکسورهایی که از این سبک استفاده میکنند، به طور معمول مشتهای قدرتمند سبکهای Swarmer یا Slugger ندارند و به همین علت چندان به دنبال ناک اوت کردن حریفان خود نیستند.
از مبارزان مشهور این سبک میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- محمد علی کلی
- شوگر ری لئونارد
- فلوید میودر
سبک اسلاگر ورزش بوکس؛ سبکی هجومی و خشن که ضربات قدرتمندی در آن وجود دارد
سبک Slugger به Brawler و Puncher هم مشهور است. این سبک هجومیو خشن است و در آن بوکسور ضربههای بسیار قدرتی وارد میکند که میتواند منجر به ناک اوت حریف شود. زمانی که یک بوکسور با سبک Slugger شروع به مشت زنی میکند، دیگر متوقف نمیشود و آن قدر ادامه میدهد تا حریفش را از پا در بیاورد. بوکسورهای این سبک معمولا جثه بزرگی داشته و به همین دلیل سرعت بالایی ندارند.
بوکسورها در این سبک دفاع خوبی دارند و به راحتی مغلوب مشتهای حریفان خود نمیشوند. جرج فورمن مطرحترین بوکسوری است که از این سبک استفاده میکرد. دیانتی وایلدر هم از بوکسورهای سبک Slugger به شمار میآید.
سبک Boxer-Puncher چه ویژگیهایی دارد؟
در بوکس اصطلاحا سناریویی به نام سنگ کاغذ قیچی داریم که بر این مبنا است که سبک Out-Fighter سبک Slugger را شکست میدهد، سبک Slugger بر سبک Swarmer برتری دارد و سبک Swarmer نیز میتواند Out-Fighter را شکست دهد.
سبک چهارم که سبک Boxer-Puncher است، در این سناریو قرار نمیگیرند. زیرا این سبک ترکیبی از ۳ سبک گفته شده است. این سبک را غیرقابل پیشبینی ترین سبک بوکس مینامند. زیرا اصلا مشخص نیست که بوکسور چه هدفی دارد و حریف او نمیتواند حرکاتش را پیشبینی کند.
در این سبک بوکسور هم مانند سبک Swarmer به حریف خود نزدیک میشود و ضربه میزند و هم مانند سبک Out-Fighter از فاصله دور اقدام به مشت زنی میکند. بوکسورهای این سبک مهارت بالایی دارند اما در بخش دفاع ضعیف هستند و با توجه به روند مسابقه، از استراتژیهای مختلف استفاده میکنند. شوگر ری رابینسن، به مهارت بالا در این سبک معروف بود.
بوکس از یک ورزش رقابتی فراتر است
بسیاری از بوکسورهای آماتور میتوانند با شرکت در تورنمنتهای بزرگی مانند المپیک، مهارتهای خود در این ورزش را ارتقا بدهند. ورزش بوکس در کنار وزنه زدن و تمرینهای هوازی مانند طناب زدن و پروانه، به شما کمک میکند بدنی نیرومند و چابک داشته باشید. بوکس همچنین سلامت قلب و عروق، گردش خون، هماهنگی بدن و سلامت روان را هم بهبود میبخشد.