زمان مطالعه :
بی کربنات سدیم؛ مکملی برای تقویت عملکرد ورزشکاران
بسیاری از ورزشکاران برای تقویت عملکرد خود و گرفتن نتیجه از ورزش‌هایی که انجام می‌دهند، از برخی مکمل‌ها استفاده می‌کنند. یکی از این مکمل‌ها بی کربنات سدیم است که به آن جوش شیرین هم گفته می‌شود. از این ماده در موارد زیادی مثل پخت‌وپز، بهداشت شخصی و نظافت استفاده می‌شود و ماده‌ای بسیار کاربردی است. اما جالب است که بدانید بی کربنات سدیم در بهبود عملکرد ورزشکاران نیز موثر است. بسیاری از ورزشکاران از این ماده به عنوان مکمل استفاده می‌کنند تا بتوانند بدون مشکل تمرینات شدید را انجام دهند. در این مطلب با تاثیر مکمل بی کربنات سدیم بر بدن و عملکرد ورزشکاران آشنا می‌شویم.
بی کربنات سدیم چه نوع ماده‌ای است
بی کربنات سدیم نوعی نمک قلیایی است که فرمول شیمیایی آن NaHCO3 است و از یون‌های سدیم و بی کربنات تشکیل می‌شود. نام‌های دیگری که با آن بی کربنات سدیم را می‌شناسند، بی کربنات سودا، جوش شیرین و بیکینگ سودا هستند. نکته جالبی که باید بدانید این است که بی کربنات سدیم به شکل طبیعی در چشمه‌های آب معدنی وجود دارد. البته برای تهیه آن نیازی نیست که حتما یک چشمه آب معدنی پیدا کنید. شما می‌توانید این مکمل را از فروشگاه‌های مواد غذایی خریداری کنید.
نحوه عملکرد بی کربنات سدیم
در زمان ورزش مهم است که PH بدن انسان نزدیک به حالت خنثی باشد تا تعادل اسیدی و قلیایی بدن حفظ شود. در این صورت بدن بهترین عملکرد را خواهد داشت. البته برخی از بیماری‌ها و یا عوامل خارجی دیگر PH بدن را از حالت اعتدال خارج کنند. از جمله عوامل خارجی که PH بدن را نامتعادل می‌کند، می‌توان به ورزش‌های بی‌هوازی (Anaerobic) اشاره کرد. در ورزش‌های بی‌هوازی چون شدت تمرین‌ها بالا است، بدن به اکسیژن بیشتری نسبت به حالت عادی نیاز دارد.
به دلیل نیاز زیاد بدن به اکسیژن در حین تمرینات بی‌هوازی، عضلات قادر نیستند که برای تولید انرژی از اکسیژن استفاده کنند و مجبور هستند که از یک روش بی‌هوازی برای تولید انرژی استفاده کنند. در زمان تولید انرژی در تمرینات بی‌هوازی، اسید لاکتیک زیادی تولید می‌شود که مقدار بیش از حد آن PH سلول‌های عضلانی بدن را به میزان پایین‌تری از حد تعادل کاهش می‌دهد. به دلیل عدم تعادل PH تولید انرژی محدود می‌شود و قدرت انقباض ماهیچه‌ها کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه بدن خسته شده و این خستگی روی عملکرد ورزشی تاثیر منفی می‌گذارد.
بی کربنات سدیم؛ مکملی برای حفظ PH
بی کربنات سدیم PH قلیایی ۴.۴ دارد؛ به همین دلیل می‌تواند PH خون را افزایش دهد که باعث می‌شود اسید از طریق سلول‌های عضلانی وارد جریان خون شود و PH آن را به حد تعادل برساند. با متعادل شدن PH عضلات می‌توانند فرایند انقباض و تولید انرژی را دوباره انجام دهند. این توضیح مهم‌ترین دلیلی است که مکمل بی کربنات سدیم می‌تواند در تمرین‌های شدید و سرعتی به ورزشکار کمک کند.
تاثیر مکمل بی کربنات سدیم بر عملکرد ورزشکاران
به‌طورکلی مکمل بی کربنات سدیم تاثیر مثبتی در بهبود عملکرد ورزشی دارد. این مکمل فقط در ورزش‌های شدید و سرعتی که طول آن‌ها نهایتا یک تا هفت دقیقه طول خواهد کشید و گروه‌های عضلانی بزرگ در آن‌ها درگیر هستند، به بدن برای بهبود عملکرد کمک می‌کند. البته تاثیری که بی کربنات سدیم روی بدن می‌گذارد در افراد مختلف، متفاوت خواهد بود. عوامل متعددی در این تفاوت نقش دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به نوع فعالیت، جنسیت، آستانه تحمل و سطح تمرین اشاره کرد.
تاثیر بی کربنات سدیم بر تمرینات متناوب
تمرین متناوب به این معنا است که ورزشکار در یک جلسه تمرینات شدت بالا و شدت پایین را به‌صورت متناوب و پشت‌سرهم انجام می‌دهد. برخی از این نوع تمرینات، دویدن، دوچرخه‌سواری، قایقرانی، شنا، وزنه‌برداری و کراس‌فیت هستند. مکمل بی کربنات سدیم در جلوگیری از کاهش عملکرد ورزشی موثر است. ورزشکار با استفاده از این مکمل و متعادل کردن PH خون به بهبود عملکرد ورزشی خود کمک کرده و نتایج بهتری خواهد گرفت.
بی کربنات سدیم چه تاثیری روی هماهنگی و قدرت عضلات دارد؟
مکمل بی کربنات سدیم به افزایش قدرت بدنی ورزشکار در تمرینات کمک می‌کند و عملکرد ورزشکار را بیشتر می‌کند. این مکمل روی هماهنگی عضلات در تمرینات تاثیر مثبتی دارد و ذهن را برای انجام تمرینات آماده می‌کند. هر چه قدرت و هماهنگی عضلات بیشتر باشد، عملکرد ورزشکار بیشتر و بهتر خواهد بود. بنابراین به‌طورکلی تاثیر مثبت این مکمل در بهبود تمرینات غیرقابل‌انکار است.
آیا بی کربنات سدیم در سلامت بدن تاثیر دارد
مکمل بی کربنات سدیم تاثیرات زیادی روی بدن انسان دارد. البته تاثیرات مثبت این مکمل از اثرات منفی آن بیشتر است. البته ورزشکاران باید دقت داشته باشند که مکمل را زیر نظر مربی و کارشناس تغذیه باید استفاده کند. در ادامه مطلب به برخی از مهم‌ترین فواید مکمل بی کربنات سدیم می‌پردازیم. برخی از این فواید عبارتند از:
- کاهش سوزش معده: این ماده مکمل یک عنصر ضد اسید است که در کاهش سوزش معده و درمان زخم معده کاربرد دارد
- تقویت سلامت دندان: خمیردندان‌هایی که حاوی بی کربنات سدیم هستند نسبت دیگر خمیردندان‌های دیگر تاثیر بیشتری در از بین بردن پلاک و جرم دندان‌ها دارند
- بهبود روند درمان سرطان: این مکمل ممکن است که باعث شود بدن به شیمی‌درمانی پاسخ مثبت دهد و روند بهبودی را طی کند
- کاهش سرعت پیشرفت بیماری‌های کلیوی: بی کربنات سدیم در افرادی که دچار بیماری‌های کلیوی شده‌اند، ممکن است که بتواند کاهش عملکرد کلیه را به تاخیر بیندازد
- تسکین محل نیش حشرات: قرار دادن جوش شیرین روی محل نیش حشرات، خارش آن را تا حدودی کم می‌کند
عوارض جانبی بی کربنات سدیم و راه جلوگیری از آن‌ها
مکمل بی کربنات سدیم اگر بیش از حد مصرف شود ممکن است PH خون را به‌شدت افزایش دهد و در ریتم قلب اختلال ایجاد کند. در نتیجه ممکن است باعث به‌وجودآمدن اسپاسم عضلانی بشود. البته اگر این ماده با اسید معده ترکیب شود، باعث تولید گاز شده و احتمال دارد منجر به شکم‌درد، نفخ، حالت تهوع، اسهال و استفراغ بشود. شدت این علائم به میزان مصرف و حساسیت مصرف‌کننده بستگی دارد. همچنین این مکمل می‌تواند سدیم خون را افزایش داده و باعث شود فشارخون بالا برود.
افرادی که به بیماری‌های قلبی، مشکلات ریوی و دیگر بیماری‌های خاص مبتلا هستند نباید از بی کربنات سدیم استفاده کنند. به‌طورکلی مصرف این ماده مکمل باید میزان دوز مشخص داشته باشد و زیر نظر مربی و کارشناس تغذیه انجام شود تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود.
مصرف مکمل بی کربنات سدیم؛ عاملی موثر در موفقیت ورزشکاران
ورزشکارانی که قصد دارند در تمرینات قدرتی و سرعتی بهترین عملکرد را داشته باشند بهتر است از مکمل‌هایی مثل بی کربنات سدیم استفاده کنند. این مکمل در افزایش قدرت و هماهنگی عضلات تاثیر به سزایی دارد. همچنین به تولید انرژی و انقباض بیشتر عضلات کمک می‌کند. در نتیجه یک انتخاب خوب برای تقویت بدن، بهبود عملکرد و دریافت نتیجه مورد انتظار است. پس اگر قصد دارید تمرینات بی‌هوازی انجام دهید و می‌خواهید به نتیجه مطلوب برسید، می‌توانید از این مکمل محبوب استفاده کنید.
نظر شما چیه؟
ثبت نظر
پربازدیدهای هفته
تخفیف‌های ویژه
